Εθνική Λυρική Σκηνή

Η Εθνική Λυρική Σκηνή (ΕΛΣ) ιδρύθηκε το 1939. Είχαν προηγηθεί 150 χρόνια άνθησης της μελοδραματικής τέχνης στα Επτάνησα και μισός αιώνας εμπειρίας του Ελληνικού Μελοδράματος. Από την πρώτη στιγμή, παράλληλα με την όπερα, καλλιεργήθηκαν εξίσου η οπερέτα και ο χορός. Ανταποκρινόμενη στις σύγχρονες απαιτήσεις, σήμερα η ΕΛΣ προετοιμάζει μελλοντικούς φίλους της όπερας μέσα από έργα για παιδιά και προσφέρει δημιουργικό βήμα σε σύγχρονους συνθέτες μέσα από παραγγελίες νέων έργων. Έτσι, το ρεπερτόριο του θιάσου καλύπτει τέσσερις αιώνες λυρικής δημιουργίας, από τον Μοντεβέρντι έως σύγχρονους Έλληνες συνθέτες. Αρχικά ο λυρικός θίασος λειτούργησε ως τμήμα του Εθνικού Θεάτρου και έδινε παραστάσεις στη σκηνή του νεοκλασικού θεάτρου του Τσίλλερ, επί της οδού Αγίου Κωνσταντίνου. Το 1944 ο οργανισμός ανακηρύχτηκε αυτόνομο Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, λαμβάνοντας και επίσημα την επωνυμία «Εθνική Λυρική Σκηνή», και εγκαινίασε τις δραστηριότητές του παρουσιάζοντας την όπερα Ρέα του Σαμάρα στο πρώτο Θέατρο Oλύμπια, επί της οδού Ακαδημίας.

Tο 1958 εγκαινιάστηκε το σημερινό Θέατρο Oλύμπια με την Αΐντα του Βέρντι. Ανάμεσα στα έτη 1959 και 1964 το ρεπερτόριο αναπτύχθηκε σημαντικά. Κάθε καλλιτεχνική περίοδος περιλάμβανε περίπου 20 παραγωγές, ενώ συνολικά δόθηκαν περίπου 30 έργα σε πρώτη παρουσίαση. Η ελληνική δημιουργία υποστηρίχτηκε αποφασιστικά και πραγματοποιήθηκαν σημαντικές παραστάσεις τόσο στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού, όσο και στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, με πρωταγωνίστρια τη Μαρία Κάλλας, η οποία, άλλωστε, είχε κάνει τα πρώτα της βήματα στην ΕΛΣ ως Μαρία Καλογεροπούλου. Ωστόσο, η ιδιαίτερα θετική καλλιτεχνική πορεία ανακόπηκε από το στρατιωτικό πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967. Μετά το 1974 το ρεπερτόριο εμπλουτίστηκε ακόμα περισσότερο, καθώς ευνοήθηκαν ανοίγματα προς διάφορες κατευθύνσεις. Παράλληλα, ενδυναμώθηκε το καλλιτεχνικό δυναμικό με άξιους Έλληνες καλλιτέχνες, οι οποίοι μετακλήθηκαν από το εξωτερικό, ενώ εντάθηκε η συνεργασία με σημαντικούς εικαστικούς για την παραγωγή των θεαμάτων. Την περίοδο της μεταπολίτευσης από το πηδάλιο της ΕΛΣ πέρασαν οι σημαντικότερες προσωπικότητες της ελληνικής μουσικής ζωής, που φρόντισαν για τη βελτίωση των μουσικών συνόλων του θεάτρου και τη διεύρυνση του ρεπερτορίου, για την επέκταση των δραστηριοτήτων και τη διεθνή προβολή. Σταδιακά, η ΕΛΣ ανέπτυξε τον τομέα των συμπαραγωγών με λυρικά θέατρα άλλων χωρών, και έτσι σήμερα συνεργάζεται με ορισμένα από τα πιο σημαντικά. Από το 1994 η ΕΛΣ λειτουργεί ως Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου.

Από τον Μάρτιο του 2017 η Εθνική Λυρική Σκηνή ξεκίνησε τη λειτουργία της στις νέες της εγκαταστάσεις στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, το οποίο αποτελεί δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος προς την ελληνική Πολιτεία. Πλέον η ΕΛΣ έχει πλήρη καλλιτεχνική δραστηριότητα σε δύο σκηνές στο ΚΠΙΣΝ: στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος και την Εναλλακτική Σκηνή. Παράλληλα, κάθε καλοκαίρι παρουσιάζει παραγωγές όπερας στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού.

Αποστολή της ΕΛΣ είναι να προσφέρει σε Έλληνες και ξένους θεατές παραγωγές υψηλής ποιότητας, παρουσιάζοντας όπερες, μπαλέτα, οπερέτες, όπερες για παιδιά και ρεσιτάλ κ.ά.

Η ΕΛΣ διαθέτει επίσης Ανώτερη Επαγγελματική Σχολή Χορού, καθώς και εκπαιδευτικά προγράμματα που απευθύνονται σε όλες τις ηλικιακές ομάδες.

Παραστάσεις δίνονται στις δύο σκηνές της ΕΛΣ στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος και Εναλλακτική Σκηνή) και στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού.

Το ρεπερτόριο του μοναδικού εθνικού λυρικού θεάτρου στην Ελλάδα καλύπτει τέσσερις αιώνες λυρικής τέχνης, από έργα του Μοντεβέρντι έως σύγχρονων Ελλήνων δημιουργών.

ΚΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΔΡΥΜΑ ΣΤΑΥΡΟΣ ΝΙΑΡΧΟΣ
Λεωφ. Συγγρού 364, Καλλιθέα
Τηλ. Ταμείων: 213 0885700
E-mail: info@nationalopera.gr

ΤΕΧΝΗ & ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Συνδυαστική παράσταση της όπερας «Δέσπω» του Παύλου Καρρέρ και της χορογραφίας μπαλέτου «Ελληνικοί Χοροί» του Νίκου Σκαλκώτα